آنچه یک مشاور نباید انجام بدهد!
برای ورود به این موضوع که مشاوره چیست و مشاور مناسب کیست؟ ابتدا لازم می دانم قسمتی از آن چیزهایی را که یک مشاور نبایستی انجام بدهد یادآور
شوم. برای مثال اینکه مشاور، اجازه خوب و بد کردن احساسات، افکار و تصمیم های مراجعه کننده اش را ندارد! مشاور قضاوت نمی کند و روح و جانش بایستی آنقدر از قضاوت به دور باشد که کمترین احساسی از قضاوت شدن را به مراجعه کننده ندهد. آنگاه است که مراجعه کننده بی هیچ نگرانی تمامی حرف های خود را با مشاور در میان می گذارد!
مشاور بایستی بشنود! انگار که در حال نگریستن به زندگی مراجعه کننده است با بغض و اشک مراجعه کننده اش نبایستی بغض کند اما بایستی عمیقا احساس اش کند! مراجعه کننده زمانی می تواند به مشاور اعتماد کند که مشاور را شنونده ترین انسان زندگی اش بیابد! اینکه چگونه یک مشاور می تواند به چنین روح و توانی برسد در بخش های بعدی متن شرح خواهیم داد!
مشاور اجازه ندارد کلامی از مطالب مراجعه کننده اش را حتی برای درس دادن و عبرت آموزی برای دیگران بازگو نماید!
مشاور اجازه ندارد رابطه احساسی خصوصی با مراجعه کننده اش داشته باشد! مراجعه کننده، پاسخ عمیق ترین نیازها و مرحم عمیق ترین زخم های زندگی اش را در ارتباط با مشاور پیدا خواهد کرد. مشاوره های طولانی مدت منجر به دلبسته شدن مراجعه کننده به مشاور می گردد که امری طبیعی است و بایستی توسط مشاور مدیریت شود تا به وابسته شدن مراجعه کننده منجر نشود!
مشاور برای مراجعه کننده و به جای مراجعه کننده تصمیم نمی گیرد! مشاور اجازه ندارد مسوولیت انتخاب ها و تصمیم های مراجعه کننده اش را به عهده بگیرد!
مشاوره چیست و مشاور مناسب کیست؟
در بحث مشاوره یکی از اولین سوال هایی که مطرح می شود این است که مشاوره چیست و مشاور مناسب کیست؟ من امروز با مشکلی مواجه هستم آیا لازم است به مشاور مراجعه کنم و از او مشاوره بگیرم؟ مشاور مناسب برای این موضوع چه کسی است؟ تحصیلات دانشگاهی مشاور تا چه مقطعی باید باشد؟ آیا داشتن تحصیلات دانشگاهی برای مشاور بودن کافی است؟ مهارت، تجربه و شخصیت مشاور چقدر مهم است؟
وقتی مشکل ام را با مشاور مطرح می کنم آیا او بایستی مانند پزشک نسخه ای بدهد که بخورم و خوب بشوم؟! امیدوارم کسی باشد که من بگوید این کار را بکن این کار را نکن!
بعضی ها در ناخودآگاه شان می گویند دنبال کسی می گردم خودم را به او بسپارم! دنبال کسی می گردم که مرا بشنود بفهمد که چقدر درد کشیده ام و آرامم کند! و بسیاری دنبال مشاوری می گردند که حرف های شان را تایید کند و تصمیم شان را تایید کند آنگاه احساس می کنند که آرام شده اند!
دیدگاه های بسیار متفاوتی در خصوص مشاور مناسب و روش گرفتن مشاوره در میان مردم و متخصص ها وجود دارد و اینک ما قصد داریم از زاویه نگاه نویسنده این متن، پاسخ مان را به این پرسش ارایه کنیم. مشاوره چیست و مشاور مناسب کیست؟
شخصیت و تجربه های مشاور یا همان پیر زمانه خویش بودن!
شخصیت فردی مشاور، بیشترین بخش یک مشاوره کارآمد را تشکیل می دهد. اینکه خود مشاور انواع چالش های زندگی را پشت سرگذاشته باشد و به جای حمل زخم های آن، حامل انبوهی از تجربه های کارآمد باشد. سلامت روانی مشاور، شرط اصلی و لازم است اما هر انسان با تجربه ای نمی تواند مشاور شما باشد! کم نیستند انسان های با تجربه ای که از حداقل مهارت های مشاوره برخوردار نیستند. برای خودشان انسان قوی و مدبری هستند اما برای انتقال تجربه شان و دادن چراغ به دست دیگران مهارت لازم را ندارند.
مهارت مشاور همان داشتن حکمت قدیمی هاست!
هنگامی که با مشاور صحبت می کنید نه تنها بایستی احساس کنید که شما را دقیق می شنود و درک می کند بلکه بایستی احساس کنید مشاورتان می تواند به شما کمک کند تا دید روشن تری نسبت به مسایل خود داشته باشید جایگاه شما و دیگرانی که اطراف شما هستند را در مورد مسایل تان درک کند و با شناخت و استفاده از قابلیت ها و توانمندی های خودتان، به شما راه کارهای حل مساله را ارایه کند. مشاور قرار نیست به جای شما کاری را انجام دهد او با شناسایی توانمندی های ناشناخته تان به شما کمک می کند تا از این به بعد نیز خودتان بتوانید از پس مسایل زندگی تان بربیایید.
دانش دانشگاهی مشاور مهم است اما کافی نیست!
دانش مشاور به معنای تحصیل کرده رشته تحصیلی مرتبط، مهم است اما کافی نیست! شاید بپرسید چرا کافی نیست؟! زیرا از نظر نویسنده این متن، مشاور با خصوصی ترین و محرمانه ترین مسایل انسانی سرو کار دارد که هم خودش بسیار موجود پیچیده ای است و هم در روابط اجتماعی پیچیده تر از خودش در حال زندگی کردن است.
داشتن دانش کتاب هایی که بیشتر آنها حاصل تجربه های اندیشمندانی از دهه های گذشته دنیا هستند کافی به نظر نمی رسد زیرا بسیاری از آنها با نسخه انسان ایرانی که با فرهنگ مذهبی، ملی و اقلیمی ایران رشد یافته است همخوانی لازم را ندارند.
بسیاری از دانش روانش شناسی که در این کتاب ها از اصل انسان داده شده و بایستی بتوان از آن برای تحلیل هر انسانی در هر شرایطی استفاده کرد دانش تولید شده د رکشورهایی است که انسان در آن جامعه ها با انسانی که در ایران رشد یافته و زندگی کرده است تفاوت های چشمگیری دارد. کشوری انقلابی و جنگی که بیش از ۴ دهه درانواع ناامنی های اقتصادی و اجتماعی و تلاطم های عمیق فرهنگی و اخلاقی به سر می برند. از این رو یک مشاور مناسب در عین احاطه لازم به دانش روز بایستی تجربه کافی در خصوص مردم اقلیم خود را نیز داشته باشد.
چگونه یک مشاور مناسب را پیدا کنیم؟
در پاسخ به این سوال که مشاوره چیست و مشاور مناسب کیست؟ اینگونه موضوع را جمع بندی می کنیم که با توجه به آنچه گفته شد داشتن صرف اطلاعات محدود روانشناسی به تنهایی نمی تواند فرد را در مقام یک مشاور حرفه ای قرار دهد!
و داشتن مهارت مشاوره از قبیل خوب شنیدن و خوب گفتن گرچه می تواند آثاری کوتاه مدت داشته باشد اما معمولا مراجعه کننده را به مشاور و مشاوره وابسته می نماید!
و همان طور که گفته شد داشتن تجربه، پختگی و دنیادیده بودن مشاور یا همان شخصیت مشاور نیز به تنهایی کافی نیست!
از دیدگاه نویسنده این متن، شرط اول یک مشاور مناسب که شرط لازم است اگر چه کافی نیست داشتن تحصیلات مرتبط یا مطالعات کافی از دانش روز دنیا در خصوص مشاوره است.
شرط دوم و سوم که بیش از ۶۰ درصد شرایط یک مشاور مناسب را می تواند احراز کند داشتن شخصیت و مهارت مشاوره است که تشخیص آن یا بر اساس توصیه دیگران یا بر اساس تشخیص خود مراجعه کننده در اولین جلسه مشاوره می تواند مورد ارزیابی قرار بگیرد.
کارل راجرز بر این باور است که در فرایند مشاوره، شخصیت مشاور ۶۳% و مهارت و تکنیک مشاور ۳۷% نقش دارد از این رو سلامت روانی مشاور نقش بسیار اساسی در روند مشاوره خواهد داشت.
مازیار تهرانی در نقش مشاور
پرسش این بود مشاوره چیست و مشاور مناسب کیست؟ اطلاعات کوتاهی از مازیار تهرانی که گاهی اوقات از او می خواهند تا نقش مشاور را نیز ایفا کند برای تان خواهم گفت. تحصیلات مازیار تهرانی در رشته روانشناسی شاخه مشاوره فعلا تا مقطع کارشناسی تحصیل کرده است مازیار تهرانی تحلیل سیستم و برنامه نویسی کامپیوتر را در کانادا و در ایران مدیریت بحران خوانده است. سال ها روزنامه نگار بوده و مولف بیش از ۲۰ کتاب کودک و نوجوان است که جوایز ملی و بین المللی قابل توجهی را نصیب آثارش کرده است.
از ۱۳ سالگی با انقلاب و تحولات سیاسی همراه بوده جنگ ایران و عراق را مستقیم تجربه کرده سال ها در کانادا زندگی نموده. برای اطلاعات بیشتر از شرح زندگی و افکار مازیار تهرانی روی لینک آبی رنگ بزنید.
طی ۳۰ سال گذشته تجربه ها و مطالعات ام منجر به تاسیس و تعلیم نگاه و تکنیک هایی شد که کارگاه آرامش در طوفان داینامیک مدیتیشن نام گرفت. در این مسیر ادبیاتی با عنوان ادبیات شاهد ادبیات صلح ادبیات سکون در حال شکل گیری است که تاکنون توانسته است بسیاری از چالش های ریز و درشت مراجعه کننده گان برای مشاوره را پاسخ گو باشد. ادبیاتی که امیدواریم یکی از این روزها به عنوان دانش در اختیار جامعه دانشجویان و دانشگاهیان قرار بگیرد.
بهترین معرف یک مشاور مناسب!
برای جذب مراجعان به سمت مشاوره با مازیار تهرانی تبلیغاتی انجام نمی گیرد و بیشتر مراجعه کنندگان با معرفی کسانی که تجربه موفقی از مشاوره شان داشته اند تصمیم به تماس گرفته اند یا از طریق کسانی که در کارگاه های آرامش در طوفان شرکت کرده اند توصیه به تماس و گرفتن مشاوره شده اند.
مشاوره تلفنی
مراجعه برای مشاوره، طبق روال چند سال گذشته به صورت تلفنی انجام خواهد گرفت. هیچ هزینه ای برای اولین تماس مشاوره ای مطالبه نخواهد شد مگر به شرط رضایت مراجعه کننده که به صورت داوطلبانه پرداخت می نمایند.
هزینه مشاوره در سال ۱۳۹۹ برای یک جلسه ۴۰ دقیقه ای ۲۰۰ هزار تومان برای مراجعه کننده های ساکن ایران و ۷۵ دلار برای مراجعه کننده های مقیم خارج از کشور است.
سن مراجعه کنندگان برای مشاوره
به صورت معمول مراجعه کننده گان بین سن های ۲۵ تا ۶۵ سال پذیرفته می شوند. مشاوره کودکان و نوجوانان معمولا پذیرفته نمی شود زیرا نیازمند تخصص های ویژه و تجربه های دقیق و به روز شده ای می باشد که در صورت تماس مستمر با این گروه سنی و در جریان تحولات رسانه های اجتماعی این گروه سنی بودن، در کنار دانش آکادمیک، شاید بتوان پاسخ های مناسبی به مراجعه کننده داد و مشاوره برای گروه سنی بالای ۵۰ سال از آنجا که خودم به تازگی این دهه را پشت سرگذاشته ام و با انواع تحولات و بحران های آن پخته روزگار نگردیده ام در حال حاضر ترجیح می دهم سکوت کنم و بیاموزم.
موضوع مشاوره
موضوع مشاوره ها بیشتر در خصوص عدم تمرکز، ضعف در اعتماد به نفس، مشاوره برای ترس های نابجا، نگرانی های مداوم، مشاوره برای مدیریت خشم و احساسات، مشاوره در خصوص شروع یک رابطه یا پایان یک رابطه و در صورتی که مراجعه کننده به صورت حاد و تخصصی گرفتار موضوعی شده باشد او را به روانپزشک ها و روانشناسان های تخصصی ارجاع می دهیم.
بسیار عالی چقدر به چنین مشاوری احتیاج دارم شکرررررر براوجود پربرکت شما
سپاس از مهرتون